Past participle jest jednym z tych magicznych słów, które często pada na lekcjach języka angielskiego. Zobacz w jakich 3 sytuacjach go używać i czym w ogóle jest ów participle?
Na obrazku: Gdy masz egzamin z angielskiego, ale studiowałeś matematykę.
Z tego wpisu dowiesz się:
- Co to jest past participle?
- Jakie są trzy zastosowania owej trzeciej formy angielskiego czasownika?
- Co to są (active & passive) present participle & perfect participle?
1. Co to jest past participle w języku angielskim?
Jeśli zapragniemy przetłumaczyć na język polski co to znaczy past participle, okazuje się, że samo tłumaczenie wiele nam nie pomaga. Jest to „imiesłów czasu przeszłego”, zwany też często „imiesłowem przymiotnikowym biernym”. Wszystko jasne, no nie?
Dlatego zwykle gdy opowiadam o past participle mówię po prostu „trzecia forma angielskiego czasownika” albo wręcz… „trzecia kolumna”.
Wtedy zapala się zwykle światełko w tunelu!
Wiemy, że przez Wikingów i innych takich w języku angielskim jest coś takiego jak czasowniki nieregularne. Wszystkie te formy, które tak trudno jest spamiętać (stąd żart w memie powyżej).
Nie ma w nich żadnej logiki, po prostu musimy wykuć je na pamięć.
Na przykład:
- to go = iść (w czasie teraźniejszym / bezokoliczniku)
- went = poszedłem (czas przeszły past simple)
- (have) gone = poszednięty – I TO JEST WŁAŚNIE NASZ PAST PARTICIPLE!
Czy tak jak w słowach z obrazka powyżej:
- grow -> grew -> grown (rosnąć, rósł, wyrośnięty)
- fly -> flew -> flown (lecieć, leciał, leciał)
Tej trzeciej formy nie da się dobrze przetłumaczyć na język polski – i jeśli przeczytasz tekst dalej, to zrozumiesz dlaczego tak jest!
Regularne i nieregularne formy past participle?
Czy znaczy to, że te normalne, regularne angielskie czasowniki nie mają formy past participle?
Otóż mają!
Po prostu dla nich druga i trzecia forma wyglądają tak samo, tak więc nikt o to afery nie robi.
Na przykład:
- to kiss – całować
- kissed – pocałowała (w czasie przeszłym)
- (has) kissed – właśnie pocałowała (past participle)
No dobrze. Ale po co komu cały ten imiesłów czasu przeszłego?
2. Trzy zastosowania trzeciej formy czasownika (past participle)
Poniżej przy okazji powtórzysz sobie trochę angielskie czasy!
2.1. Past participle w czasach typu perfect
Past participle w czasie present perfect
Najczęściej past participle spotkamy w czasach typu perfect, na przykład w czasie present perfect. Czas ten tworzymy właśnie łącząc czasownik posiłkowy have / has + czasownik w formie past participle.
Na przykład:
- I have seen you at the demonstration. (Widziałem Cię na pokazie.)
Właśnie to ciekawe połączenie dwóch czasowników (have + seen), posiłkowego i past participle, tworzy bardzo ciekawy czas present perfect, który łączy przeszłość z teraźniejszością.
Past participle w czasie past perfect
Ale nasz past participle wystąpi również w „zaprzeszłym” czasie past perfect, który mówi o dawniejszych sprawach, niż te „zwyczajnie przeszłe” w past simple.
Na przykład:
- I had seen him at the crime scene, and that is why I reported him to the police. (Byłem-widziałem go na miejscu przestępstwa, dlatego zgłosiłem go – później – na policję.)
Past participle w czasie future perfect
Jak dziwnie by to nie brzmiało, past participle (imiesłów czasu przeszłego) występuje również w czasie przyszłym dokonanym future perfect.
- By the end of this trip, you will have seen many giraffes. (Pod koniec tej wycieczki będziesz miał zobaczonych wiele żyraf.)
2.2. Past participle w stronie biernej (passive participle)
Past participle jest również elementem składowym zdań w stronie biernej (passive voice). W stronie biernej, w zależności od czasu zmienia się tylko czasownik posiłkowy (is done, was done, will have been done itd.). W sumie tak naprawdę powinniśmy mówić tu o passive participle, a nie past participle¹.
Past participle w stronie biernej czasu przeszłego simple past
- He was seen at the crime scene. (On był widziany na miejscu zbrodni.)
Past participle w stronie biernej czasu teraźniejszego present simple
- He is not often seen around here. (Nieczęsto jest on tu widywany.)
Past participle w stronie biernej czasu present perfect
- He has been seen with the daughter of Mr Tomlinson, Angie. (Był widziany z Angie, córką pana Tomlinsona.)
Past participle w stronie biernej czasu przyszłego future simple
- In a while a comet will be seen from here. (Za chwilę kometa będzie stąd widziana / widoczna.)
2.3. Past participle jako przymiotnik
Złamana ręka, zaginiony kot?
To właśnie są imiesłowy przymiotnikowe, które również nazywamy past participle.
Past participle używamy tu więc po prostu w roli przymiotników:
- How’s your broken arm? (Jak tam Twoja złamana ręka / ramię?)
Czasami tworzą wręcz całe frazy:
- Most of the products made in this factory are exported. (Większość produktów produkowanych w tej fabryce jest eksportowanych.)
Możemy nawet tworzyć tak zwane zdania imiesłowowe z past participle. Są dosyć formalne, ale eleganckie.
- Dressed in red, the girl caught everybody’s attention. (Ubrana na czerwono, dziewczyna przykuła uwagę wszystkich.)
Past participle w konstrukcji have something done
Jeśli chcemy się kimś wyręczyć, lub po prostu zlecić komuś wykonanie jakiejś pracy za pieniądze, również użyjemy past participle.
Na przykład:
- I have my hair cut every month. (Co miesiąc „idę do fryzjera”.)
Jeśli powiedzielibyśmy (czyli bez past participle):
- I cut my hair every month.
Znaczyłoby to, że raz na miesiąc sam łapię za nożyczki i rozprawiam się ze swoimi włosami.
Konstrukcja to have something + past participle występować może w różnych czasach:
- I had my car fixed yesterday. (Wczoraj naprawili mi samochód.)
- I’m having my house refurbished at the moment. (Właśnie remontują mi mieszkanie.)
- I’ve just had my temperature checked. (Właśnie zmierzyli mi temperaturę.)
A teraz coś dla bardziej zaawansowanych, żeby wszystko co wiecie i o „imiesłowie przymiotnikowym biernym” się Wam pomieszało! 🙂
3. Co to właściwie znaczy participle?
Chociaż zwykle mówimy o past participle, samo słowo participle znaczy „imiesłów”, i wcale nie musi on być tylko czasu przeszłego (past) ani tylko bierny!
Active and passive participles
Okej, mieliśmy złamaną rękę, a co ze zgubionym kotem?
Powiemy przecież:
- Have you found the missing cat? (Czy znalazłeś zaginionego kota?)
Dlaczego missing a nie missed?
Tak, nie ukrywajmy tego już dłużej, imiesłowy przymiotnikowe mogą być bierne albo czynne.
Bierne to wszystkie te, o których mówiliśmy do tej pory. Czynne to te w formie ciągłej, z końcówką –ing, tak jak nasz zaginio-juj-ący kot.
[Missed cat to byłby raczej, „kot którego nam brakowało”.]
To kot aktywnie uganiając się za kocicami wykonuje tu czynność „zaginieniowania”.
Co więcej missing cat jest imiesłowem teraźniejszym (present participle) a nie przeszłym (past participle).
Co to jest present participle?
Present participle tworzymy poprzez doklejenie końcówki -ing do czasownika. To nic innego jak forma ciągła czasownika, którą znamy z czasów typu continuous.
Na przykład:
- I am running. (Jestem biegnący. – present continuous)
- She was laughing. (Ona się śmiała. – past continuous)
- They have been dancing. (Oni tańczyli. – present perfect continuous)
Jak właśnie widzieliśmy present participle może też pełnić funkcję przymiotnika:
- She is such a lovely, smiling girl. (Ona jest taką uroczą, uśmiechającą się – uśmiechniętą – dziewczyną.)
Present participle niekoniecznie musi występować przed rzeczownikiem:
- I find her very interesting. (Odnajduję ją jako / Uważam, że jest bardzo interesująca.)
Present & past participles jako równoważniki zdań
Present participle i past participle mogą występować nie tylko w roli przymiotnika, lecz jeden i drugi może też wylądować (zwykle na początku zdania) jako tak zwany równoważnik zdania, czyli takie zdanie bez jego wykonawcy (podmiotu).
Na przykład²:
- Waiting for the train, he realized that he had lost his ticket. (Czekając na pociąg, on zdał sobie sprawę, że zgubił bilet.)
- Questioned, he refused to answer. (Wypytywany, odmówił odpowiedzi.)
Zwróć uwagę, że w obu częściach tego typu zda musi chodzić o tę samą osobę, bo inaczej nasza wypowiedź nie ma sensu:
Walking in the park, my hat blew off.(Spacerując w parku, kapelusz sfrunął mi z głowy.)
Dla pewności przypominam, że kapelusze nie spacerują. 🙂
Present & past participles mogą występować też jako część składowa dopełnienia złożonego
Na przykład:
- I saw her dancing. (Widziałem ja tańczącą / jak ona tańczyła.)
- I want this email sent today! (Chcę, żeby ten mail był wysłany jeszcze dziś!)
- A boy found his homework eaten by his dog. (Chłopiec znalazł swoje zadanie domowe zjedzone przez jego psa.)
Co to jest perfect participle?
Jest jeszcze coś takiego jak perfect participle!
Perfect participle może występować w stronie czynnej:
- Having eaten everything from his plate, John dived into the fridge. (Zjadłwszy wszystko ze swojego talerza, John zanurkował do lodówki.)
- Having finished her work, Jane went home. (Skończywszy swoją pracę, Jane poszła do domu.)
- Without even having closed the door, he run away. (Nie zamknąwszy nawet drzwi, on uciekł.)
Perfect participle występuje też w stronie biernej:
- Having been accused of robbery, he decided to leave the country. (Zostawszy oskarżonym o rabunek, postanowił opuścić kraj.)
- Having been washed, the dog smelled much nicer. (Będąc wykąpanym / po wykąpaniu pies pachniał dużo ładniej.)
Tylko jak się teraz tego wszystkiego nauczyć?
Języka angielskiego najlepiej uczyć się poprzez praktykę!
Nie ma co za bardzo przejmować się gramatyczna terminologią. Mało kto wie co to jest „przydawka” w języku polskim, a jednak całkiem nieźle sobie radzimy z komunikacją, prawda?
Tak samo jest z językiem angielskim!
Najważniejsze to nie bać się mówić!
Dlatego osobiście polecam naukę języka angielskiego na kursie online Speakingo.
Nauka polega tu na przyjemnej rozmowie z… naszym komputerem lub telefonem, który co ciekawe nas rozumie, chwali, a w razie potrzeby nawet poprawia!
Taka nauka jest nie tylko skuteczna, ale wręcz rozluźniająca nawet po ciężkim dniu w pracy czy w szkole!
Oglądamy sobie piękne zdjęcia, miło gaworzymy poprawnymi zdaniami, a cała potrzebna nam gramatyka i 2000 najpopularniejszych angielskich słów same wchodzą nam do głowy!
Zresztą wypróbuj najlepiej sama czy sam!
Dwom kliknięciami poniżej zarejestruj się na kurs języka angielskiego online Speakingo by przez tydzień – za darmo i bez żadnych zobowiązań – sprawdzić, czy pasuje Ci taka metoda nauki angielskiego!
Zapisz się na kurs języka angielskiego online Speakingo!
Chcesz rozumieć Anglików? Zacznij mówić jak oni!
Czy rozjaśniło się Wam odrobinę w głowach po tym wpisie? Czy jeszcze bardziej zamieszało? Jeśli macie jakieś pytania, zadajcie je śmiało w komentarzach – z przyjemnością odpowiem!
