Przysłówek (adverb) to jedno z tych słów, które obiło nam się o uszy, ale rzadko pamiętamy co właściwie oznacza. W tym tekście poznasz 5 rodzajów angielskich przysłówków (adverbs) i dowiesz się jak je poprawnie stopniować.
Zacznijmy jednak od zupełnych podstaw czyli definicji przysłówka (adverb).
Co to jest przysłówek (adverb)?
Przysłówek (adverb) to część mowy, która opisuje czasownik (słówko opisujące działanie). Czasowniki takie jak: biegnę (run), uczę się (learn) i tak dalej, możemy doprecyzować przysłówkiem (adverb).
Jak mogę biec czy uczyć się? Z radością (happily), powoli (slowly), intensywnie (intensely), wytrwale (persistently).
To są właśnie przysłówki.
Już na pierwszy rzut oka widać pewną zależność – angielskie przysłówki kończą się literkami -ly. Zwykle.
W gramatyce „przysłówek” jednak to bardzo szeroka kategoria. Są to wszystkie słowa odpowiadające na pytania
- how? (jak?),
- in what way? (w jaki sposób?),
- when? (kiedy?),
- how often? (jak często),
- where? (gdzie?),
- to what extent? (do jakiego stopnia?)
Stąd ogólnie możemy mówić o 5 rodzajach angielskich przysłówków (adverbs):
- Przysłówek czasu (adverb of time);
- Przysłówek miejsca (adverb of place);
- Przysłówek sposobu (adverb of manner);
- Przysłówek stopnia (adverb of degree);
- i przysłówek częstotliwości (adverb of frequency).
A potem dowiemy się też:
- Jakie jest miejsce przysłówka w zdaniu?
- Jak tworzymy angielskie przysłówki?
- Czym różni się przymiotnik od przysłówka?
- Jak stopniować angielskie przysłówki (adverbs)?
- Jak ćwiczyć zastosowanie angielskich przysłówków w praktyce?
5 rodzajów angielskich przysłówków (adverbs)
1. Co to jest przysłówek czasu (adverb of time)?
Jak sama nazwa wskazuje przysłówek czasu (adverb of time) uzupełnia informacje na temat czasu, w jakim opisywany przez niego czasownik (verb) się wydarza.
Będą to na przykład:
- never (nigdy)
- lately (ostatnio)
- just (tylko właśnie co)
- always (zawsze)
- recently (ostatnio)
- during (podczas gdy)
- yet (jeszcze nie)
- soon (wkrótce)
- sometimes (czasami)
- usually (zwykle)
- so far (jak do tej pory).
W zdaniach użyjemy je na przykład tak:
- So far, we have only learned about adverbs of time.
(Jak do tej pory poznaliśmy tylko przysłówki czasu.)
- We haven’t gone much out lately.
(Nie wychodzimy za często ostatnimi czasy.)
- She recently found a boyfriend.
(Ona ostatnio znalazła sobie chłopaka.)
- He hasn’t finished it yet.
(On jeszcze tego nie skończył.)
2. Co to jest przysłówek miejsca (adverb of place)?
Przysłówek miejsca (adverb of place) opisuje to gdzie aktywność się wydarza. Przysłówki miejsca lubią występować w środku lub na końcu zdania, ale niekoniecznie. Wyłamują się też w tym sensie, że mało który kończy się na -ly.
Będą to na przykład:
- here (tutaj)
- there (tam)
- nowhere (nigdzie)
- everywhere (wszędzie)
- out (na zewnątrz)
- in (w środku)
- above (ponad)
- below (poniżej)
- inside (wewnątrz)
- outside (na zewnątrz)
Na przykład:
- If you go to India, you will see people everywhere.
(Jeśli pojedziesz do Indii, zobaczysz ludzi wszędzie. – Tak przy okazji, to zdanie jest w pierwszym trybie warunkowym.)
- Try to think outside the box!
(Spróbuj myśleć „poza pudełkiem” – w sensie nie według utartych schematów.)
- We can stop here and have breakfast.
(Możemy zatrzymać się tutaj i zjeść śniadanie.)
- Below the blue sky, I saw a girl with eyes like stars.
(Pod niebieskim niebem, zobaczyłem dziewczynę z oczyma niczym gwiazdy.)
3. Co to jest przysłówek sposobu (adverb of manner)?
Przysłówek sposobu (adverb of manner) jest prawdopodobnie najpopularniejszym rodzajem przysłówków. To właśnie te klasyczne przypadki kończące się zwykle na -ly.
Jeśli słówko od którego pochodzi (przymiotnik) kończy się na –l to i tak dodajemy -ly by stworzyć przysłówek, na przykład: joyful-joyfully (radosny-radośnie), grateful-gratefully (wdzięczny – z wdzięcznością).
By wymienić tylko kilka będą to na przykład:
- slowly (powoli)
- quickly (szybko)
- sadly (ze smutkiem)
- calmly (uprzejmie)
- well (dobrze)
- politely (uprzejmie)
- loudly (głośno)
- kindly (uprzejmie)
- joyfully (radośnie)
A w zdaniach:
- He politely refused our offer.
(On uprzejmie odmówił naszą ofertę.)
- A well-behaved kid made his bed neatly in the morning.
(Dobrze zachowujący się dzieciak pościelił łóżko schludnie rano.)
- He drank quickly and talked slowly.
(On pił szybko i mówił wolno.)
- You did it really well.
(Zrobiłeś to naprawdę dobrze.)
Ludzie często powiedzieliby tu:
You did it really good.
Problem w tym, że good to przymiotnik „dobry” – ale poprawny gramatycznie jest tu przysłówek nie przymiotnik: Zrobiłeś to „dobrze” a nie „Zrobiłeś to dobry”!
Native speakerzy często mylą przymiotniki z przysłówkami1 i dlatego pani na memie poniżej jest taka wkurzona…
4. Co to jest przysłówek stopnia (adverb of degree)?
Przysłówek stopnia (adverb of degree) opisuje poziom intensywności czasownika (verb), ale również zdarza się, że przymiotnika (adjective), a nawet innego przysłówka (adverb).
Przymiotnika stopnia to na przykład:
- almost (już prawie)
- quite (całkiem, dość)
- nearly (niemalże)
- too (w sensie: zbyt dużo)
- enough (wystarczająco)
- just (właśnie co dopiero)
- hardly (prawie w ogóle)
- simply (po prostu)
- so (taki, tak)
Na przykład w zdaniach:
- I’m so excited about the date!
(Jestem tak podekscytowana randką!)
- Be careful, you nearly killed her!
(Bądź bardziej ostrożny, niemalże ją zabiłeś!)
- I’m too happy to worry about it now.
(Jestem zbyt szczęśliwa by się martwić o tym teraz – happy to przymiotnik)
- He drives quite slowly.
(On jeździ całkiem wolno – pierwszy przysłówek quite modyfikuje tu drugi przysłówek slowly!)
5. Co to jest przysłówek częstotliwości (adverb of frequency)?
Przysłówek częstotliwości (adverb of frequency) mówi nam jak często coś się wydarza. Zwykle występuje bezpośrednio przed opisywanym czasownikiem (verb).
Będą to takie przysłówki jak:
- never (nigdy)
- always (zawsze)
- rarely (rzadko)
- sometimes (czasami)
- normally (normalnie, zwykle)
- seldom (rzadko, wyrażenie bardziej literackie)
- usually (zwykle)
- again (znowu)
A w zdaniach:
- I normally learn English in the evenings.
(Zwykle uczę się angielskiego wieczorami.)
- I rarely get jealous.
(Rzadko wpadam w zazdrość.)
- She always makes silly excuses.
(Ona zawsze robi głupie wymówki.)
- Ups, I did it again.
(Ups, znowu to zrobiłam)
Przysłówki w piosence po angielsku
Krótka przerwa.
Aby lepiej wszystko to weszło Ci do głowy, o różnych rodzajach (kinds of) przysłówków (adverbs) posłuchać możesz przez chwilę w tej prostej, rock’n’rollowej piosence! 🙂
No dobra, lecimy dalej!
Miejsce przysłówka w angielskim zdaniu
Jak widać na przykładzie powyższych zdań, przysłówki występować mogą na początku zdania, w środku jak i na końcu.
Wstawianie przysłówków na jego początku (lub całych fraz tzw. fronted adverbials) jest jednym z elementów dobrego stylu pisania wypracowań. Dlatego warto pamiętać, by od czasu do czasu skorzystać z tej możliwości. Przykuwa to uwagę i podkreśla opisywane zjawisko.
Na przykład:
- Surprisingly, English grammar turned out to be actually interesting!
(Zaskakująco, angielska gramatyka okazała się być w rzeczywistości interesującą).
- Usually, he works at the office.
(Zwykle on pracuje w biurze.)
Warto też bawić się w zamienianie szyku zdania by stworzyć fronted adverbials. Na przykład zwykłe zdanie:
- We met by the bus station.
(Spotkaliśmy się przy stacji autobusowej.)
możemy zamienić na dużo lepiej -wręcz poetycko – brzmiące (dodajemy przecinek!):
- By the bus station, we met.
(Przy stacji autobusowej, spotkaliśmy się.)
i tak dalej:
- She dance all night long → All night long, she danced.
(Ona tańczyła całą noc → Przez całą noc, ona tańczyła.)
- He ran towards her as fas as he could. → As fast as he could, he ran towards her.
(On pobiegł do niej tak szybko jak mógł → Tak szybko jak potrafił, on pobiegł do niej.)
- He waited for her in the best pub in town. → In the best pub in town, he waited for her.
(On czekał na nią w najlepszym pubie w mieście → W najlepszym pubie w mieście, on czekał na nią.)
Jednak jest to chwyt, którego używamy tylko w piśmie – w mowie zabrzmieć to może dosyć zabawnie!
Pamiętajmy tylko o przecinku po przysłówku/wyrażeniu przysłówkowym na początku zdania!
Jak tworzymy angielskie przysłówki?
W języku angielskim zwykle tworzymy przysłówki (adverbs) na bazie przymiotników (adjectives). Na przykład nice-nicely (ładne-ładnie). Jak wspomniałem zwykle po prostu dodajemy końcówkę -ly.
Oprócz tego:
- Jeśli przymiotnik kończy się na –le, kasujemy -e dodajemy za to -y na przykład comfortable-comfortably (wygodna-wygodnie). [wymawiaj: „komftybly” nie „
komfortably„] - Jeśli przymiotnik kończy się na –y, zamieniamy -y na –ily, na przykład: easy-easily (łatwy-łatwo).
- Jeśli przymiotnik kończy się na –ic, dodajemy –ally. Na przykład: fantastic-fantastically (fantastyczny-fantastycznie). [wymawiaj „fantastikly” nie „fantastikaly”]
Niektóre przysłówki nie pochodzą od przymiotników (adjectives) lecz od rzeczowników (nouns). Na przykład day-daily (dzień-codziennie).
Przysłówki (adverbs) a przymiotniki (adjectives) w języku angielskim
Jak już widzieliśmy, większość przysłówków pochodzi od przymiotników. Do tego stopnia, że czasami aż przysłówki i przymiotniki wyglądają (dla zmyłki) identycznie.
Na przykład:
- small – small (mały – mało)
- hard – hard (trudny – trudno)
- fast –fast (szybki – szybko)
- cold – cold (zimny- zimno)
- late – late (późny – późno)
- high – high (wysoki – wysoko)
Przypadki przyjemne
W niektórych przypadkach, obie opcje są możliwe – to znaczy ta klasyczna wersja z końcówką -ly jak i wersja, która wygląda identycznie jak źródłowy przymiotnik. Dobra wiadomość jest taka, że praktycznie rzecz biorąc obie wersje są wtedy poprawne!
Na przykład:
- cheap = cheaply → the cheapest lub most/least cheaply (tanio → najtaniej/najmniej tanio)
- loud = loudly → the loudest lub most/least loudly (głośno → najgłośniej/najmniej głośno)
- quick = quickly → quickest lub most/least quickly (szybko → najszybciej/najmniej szybko)
- slow = slowly → slowest lub most/least slowly (wolno → najwolniej, najmniej wolno)
Jak widzisz działa to również w wyższym stopniu przysłówka (część po strzałce).
No właśnie. To prowadzi nas do kolejnego tematu – stopniowania przysłówków.
Jak stopniować angielskie przysłówki (adverbs)?
Ostatnim tematem, jaki chcę poruszyć jest kwestia stopniowania przysłówków. Wygląda to podobnie, jak ma to miejsce w przypadku stopniowania przymiotników.
Mamy tutaj z grubsza trzy możliwości.
1. Stopniowanie jednosylabowych przysłówków
Tak jak w przypadku przymiotników, do jednosylabowych przysłówków dodajemy po prostu końcówkę -er by coś było „bardziej” (comparative). By było „najbardziej” (superlative) dodajemy końcówkę -est i poprzedzamy go artiklem the.
Na przykład:
- hard → harder → the hardest (twardo → twardziej → najtwardziej)
- fast → faster → the fastest (szybko → szybciej → najszybciej)
- high → higher → the highest (wysoko → wyżej → najwyżej)
- easy → easier → the easiest (łatwo → łatwiej → najłatwiej)
Przypadek ten dotyczy przede wszystkim przysłówków, które wyglądają tak samo jak przymiotniki, ponieważ większość przysłówków ma dwie i więcej sylab. Lub w ogóle nie da się ich stopniować (again, daily, here itd.).
2. Stopniowanie wielosylabowych przysłówków
Tutaj w stopniu wyższym (comparative) dodajemy more (czyli więcej, bardziej) albo less (mniej). W stopniu najwyższym (superlative) dodajemy the most (najwięcej, najbardziej) lub the least (najmniej).
- slowly → more slowly → the most slowly (wolno → wolniej → najwolniej)
- politely → more politely → the most politely (uprzejmie → uprzejmiej → najuprzejmiej)
- carefully → less carefully → the least carefully (ostrożnie → mniej ostrożnie → najmniej ostrożnie)
- recently → less recently → the least recently (ostatnio → wcześniej niż ostatnio → dużo wcześniej niż ostatnio)
3. Stopniowanie nieregularnych przysłówków
Jak to z wyjątkami, nie ma tu zasad. Trzeba zapamiętać że:
- little → less → the least (mało – mniej – najmniej)
- much → more → the most (dużo – więcej – najwięcej)
- well → better → the best (dobrze – lepiej – najlepiej)
- badly → worse → the worst (źle – gorzej – najgorzej)
- far → farther (further) → the farthest (furthest) (daleko – dalej – najdalej)
Nie mylić tylko wymowy tego ostatniego z fur (futro), Fürher (Adolf) czy forest (las). 🙂
Jak ćwiczyć zastosowanie angielskich przysłówków w praktyce?
Oczywiście fajnie jest sobie o tym wszystkim poczytać, jednak najważniejsze jest jednak to, by umieć zastosować całą tę wiedzę w praktyce!
Dlatego polecam przede wszystkim naukę przy pomocy całych, poprawnych zdań, w których zawarta jest cała potrzebna Ci gramatyka oraz słownictwo. Tylko gdzie znaleźć takie fajne zdania?
Na przykład na kursie języka angielskiego online Speakingo!
Jak to wygląda? Bardzo dobrze! Oglądasz śliczne zdjęcia, słuchasz native speakera i odpowiadasz pełnym zdaniem na pytania na Twoim poziomie zaawansowania. A Twój rozmówca – komputer lub telefon – rozumie Cię, chwali, a w razie potrzeby poprawia. Taka nauka jest nie tylko skuteczna, ale również przyjemna!
W ten sposób szybko i skutecznie możesz nauczyć się nie tylko przysłówków, ale całego języka angielskiego!
I tym optymistycznym akcentem zakończmy ten wpis o angielskich przysłówkach. Jeśli macie jakieś pytania i uwagi, zapraszam do komentowania!
Komentujcie śmiało (boldly), wytrwale (persistently), z pewnością siebie (confidently) i wesoło (happily)! 🙂
